Avustralyalı araştırmacılar, önümüzdeki yıllarda yapay zekâ işlem kapasitesini dramatik biçimde hızlandırabilecek, uzmanların "oyun değiştirici" olarak nitelendirdiği bir kuantum bilgisayar atılımına imza attı.
Sydney Üniversitesi'nden Prof. David Reilly liderliğindeki ekip, yalnızca mikrowatt seviyesinde güç kullanarak birden fazla silikon spin kübiti kontrol edebilen ve 100 milikelvin (mutlak sıfırın hemen üzerinde) sıcaklıkta çalışabilen minyatür bir CMOS "çiplet" geliştirdi. Bu, kuantum bilgisayarlarda uzun süredir aşılamaz bir mühendislik problemi olarak görülen bir sorunu çözüyor.
Yeniliğin önemi, kontrol elektroniğinin kübitlerin hassas kuantum durumlarını bozmadan, onlara bir milimetreden daha yakın bir mesafede konumlandırılabilmesinde yatıyor. Reilly, "Titiz bir tasarımla, kübitlerin hemen yanındaki 100.000 transistörün anahtarlamasını neredeyse hiç fark etmediğini gösteriyoruz" diyerek, bu başarının on yıllık bir geliştirme sürecinin ardından "uzun bir yolun sonu" olduğunu belirtti.
Geleneksel kuantum bilgisayar yaklaşımlarında, yoğun kablolarla bağlanan hacimli harici kontrol sistemleri gerekiyor ve bu da ölçeklenebilirlikte ciddi bir darboğaz oluşturuyor. Avustralyalı ekip, kontrol elektroniğini doğrudan kriyojenik dostu CMOS paketine entegre ederek bu sınırlamayı ortadan kaldırdı ve tek bir çipte milyonlarca kübite sahip kuantum işlemcilerin yolunu açtı.
Bu atılım, mevcut yarı iletken üretim altyapısıyla uyumlu olmaları sayesinde özellikle umut vadeden silikon spin kübitlerini kullanıyor. Diğer kuantum teknolojilerinin aksine, bu kübitler modern akıllı telefon ve bilgisayarlarda kullanılan CMOS üretim süreçleriyle büyük ölçekte üretilebiliyor.
Yapay zekâ açısından sonuçlar son derece çarpıcı. Milyonlarca kübite sahip kuantum bilgisayarlar, karmaşık yapay zekâ modellerinin eğitimini katlanarak hızlandırabilir ve klasik donanımda mümkün olmayan tamamen yeni algoritma sınıflarını mümkün kılabilir. Bu da ilaç keşfi, malzeme bilimi ve günümüzün en gelişmiş yapay zekâ sistemleri için bile hesaplama açısından ulaşılamaz olan karmaşık sistem optimizasyonu gibi alanlarda çığır açıcı gelişmelere yol açabilir.