Fentanil Amerika'nın uyuşturucu tedarikine sızmaya devam ederken, devrim niteliğindeki yapay zekâ destekli bir test cihazı, kullanıcıların bu ölümcül maddeyi tüketmeden önce tespit etmeleri için güçlü bir araç sunuyor.
Bir sigara paketini andıran kompakt turuncu kutu, gelişmiş yapay zekâ teknolojisiyle fentanil ve türevlerini olağanüstü bir doğrulukla tanımlıyor. Geleneksel fentanil test striplerinin yalnızca varlık-yokluk göstergesi sunmasının aksine, bu cihaz her numuneye özel benzersiz bir kimyasal parmak izi oluşturuyor ve böylece çok daha kapsamlı bir analiz sağlıyor.
Çek girişimi Lightly Technologies tarafından, Avrupa İnovasyon ve Teknoloji Enstitüsü (EIT) Sağlık desteğiyle geliştirilen cihaz, patentli UV parmak izi yöntemleriyle sahte ilaçları ve tehlikeli maddeleri hızla tespit ediyor. Teknolojinin, fentanil ile ilişkili molekülleri doğru şekilde tanımlamada %92,5 doğruluk oranına sahip olduğu belirtiliyor.
Lightly Technologies'in CEO'su ve kurucu ortağı Monika Stepanova, "Teknolojimiz bir maddenin fentanil olup olmadığını sadece 'evet' ya da 'hayır' şeklinde belirtmiyor," diyor. "Prag'da bulunan bir fentanil partisiyle geçen ay San Diego'da tespit edilen bir partinin kimyasal olarak özdeş olup olmadığını belirleyebiliyor. Bu, yetkililer için oyunun kurallarını değiştiren bir istihbarat."
Cihaz, sentetik bir opioid olan ve eroine kıyasla yaklaşık 50 kat daha güçlü olan fentanilin, ABD'de aşırı doz ölümlerinin başlıca nedeni haline gelmesiyle birlikte kritik bir halk sağlığı ihtiyacına yanıt veriyor. Sağlık yetkililerine göre, yalnızca 2 miligram fentanil—yaklaşık 10-15 adet sofra tuzu tanesi kadar—ölümcül olabiliyor.
Zarar azaltma yaklaşımlarının giderek daha fazla benimsendiği günümüzde, bu taşınabilir teknoloji, mevcut yöntemler olan fentanil test striplerine kıyasla önemli bir ilerleme sunuyor. Cihazın çeşitli fentanil analoglarını tespit edebilmesi ve daha derinlemesine analiz imkânı sağlaması, onu özellikle partiler ve eğlence amaçlı uyuşturucu kullanımının olduğu sosyal ortamlarda son derece değerli kılıyor.