Tokyo Bilim Üniversitesi'nden Doçent Dr. Takashi Ikuno liderliğindeki bir araştırma ekibi, makinelerin dünyayı görme şeklini kökten değiştirebilecek bir yapay sinaps geliştirdi. 12 Mayıs 2025'te Scientific Reports'ta yayımlanan bu yenilik, insan renk görüşünü taklit ederken harici bir güç kaynağına olan ihtiyacı da ortadan kaldırıyor.
Geleneksel makine görüş sistemleri, her ayrıntıyı yakalayıp işlemek için önemli miktarda enerji ve hesaplama kaynağı gerektirirken, bu yeni cihaz insan gözüne daha yakın bir şekilde çalışıyor. Farklı dalga boylarındaki ışığa farklı tepkiler veren iki ayrı boya duyarlı güneş pilinin entegrasyonu sayesinde, yapay sinaps güneş enerjisini elektriğe dönüştürerek kendi elektriğini üretiyor ve renkleri olağanüstü bir hassasiyetle ayırt edebiliyor.
Sistem, görünür spektrum boyunca 10 nanometrelik bir çözünürlükle renk farklarını algılayabiliyor—bu da insan görsel yeteneklerine oldukça yakın. Ayrıca, mavi ışık altında pozitif, kırmızı ışık altında ise negatif voltaj üreten bipolar tepkiler göstererek, normalde birden fazla geleneksel cihaz gerektiren karmaşık mantık işlemlerini tek başına gerçekleştirebiliyor.
Gerçek dünya uygulamalarını göstermek için araştırmacılar, cihazlarını fiziksel bir rezervuar hesaplama çerçevesinde kullanarak kırmızı, yeşil ve mavi olarak kaydedilen farklı insan hareketlerini tanıttı. Sistem, geleneksel sistemlerde birden fazla fotodiyot gerektiren 18 farklı renk ve hareket kombinasyonunu yalnızca tek bir cihazla sınıflandırırken %82 gibi etkileyici bir doğruluk oranına ulaştı.
Bu araştırmanın etkileri birçok sektöre yayılıyor. Otonom araçlarda, bu cihazlar trafik ışıklarının, yol işaretlerinin ve engellerin daha verimli tanınmasını sağlayabilir. Sağlık alanında, hayati belirtileri minimum pil tüketimiyle izleyen giyilebilir cihazlara güç verebilir. Tüketici elektroniğinde ise, bu teknoloji sayesinde akıllı telefonlar ve artırılmış/sanal gerçeklik başlıkları, gelişmiş görsel tanıma yeteneklerini korurken pil ömründe büyük bir artış sağlayabilir.
"Bu teknolojinin, insan gözüne yakın renk ayrımı yeteneğine sahip düşük güçlü makine görüş sistemlerinin hayata geçirilmesine katkı sağlayacağına inanıyoruz," diyor Dr. Ikuno. Bu atılım, verimli bilgisayarlı görmenin uç cihazlara taşınmasında önemli bir adım olarak öne çıkıyor ve günlük teknolojimizin dünyayı bizim gibi görebilmesini mümkün kılıyor.