Stanford Üniversitesi İnsan Merkezli Yapay Zekâ Enstitüsü (HAI), sekizinci yıllık Yapay Zekâ Endeksi Raporu'nu yayımlayarak Mayıs 2025 itibarıyla küresel yapay zekâ alanının kapsamlı bir analizini sundu.
Raporun en çarpıcı bulgusu, gelişmiş yapay zekâya erişimin demokratikleştiğini gösteriyor: GPT-3.5 seviyesinde performans gösteren modellerin çıkarım maliyetleri, Kasım 2022'de milyon token başına 20 dolardan Ekim 2024'te sadece 0,07 dolara gerileyerek 280 kat azaldı. Bu dramatik maliyet düşüşü, donanım performansındaki iyileşmeler, enerji verimliliği ve daha küçük ama son derece yetenekli modellerin ortaya çıkmasından kaynaklanıyor.
Amerika Birleşik Devletleri, 2024'te 40 önemli model üretimiyle yapay zekâ geliştirmede liderliğini sürdürürken (Çin 15, Avrupa ise 3 modelle takipte), kalite farkı hızla kapanıyor. MMLU ve HumanEval gibi temel kıyaslamalarda, ABD ve Çin'in en iyi modelleri arasındaki performans farkı 2023'te çift haneli yüzdelerden 2025 başında neredeyse eşitliğe indi. Bu yakınsama, küresel yapay zekâ yarışının jeopolitik açıdan önemli sonuçlar doğuracak şekilde hızlandığına işaret ediyor.
Rapor, yapay zekâ güvenliği konusunda da endişe verici eğilimlere dikkat çekiyor. Yapay Zekâ Olayları Veritabanı, 2024'te 233 zararlı yapay zekâ vakasını belgeledi—bu, bir önceki yıla göre %56,4 artışla rekor seviyeye ulaştı. Bu vakalar arasında deepfake pornografi, gözetim sistemlerinin yanlış kimlik tespiti ve sohbet robotlarının zararlı davranışları teşvik ettiği iddiaları yer aldı. Bu risklere rağmen, büyük model geliştiriciler arasında standartlaştırılmış sorumlu yapay zekâ değerlendirmeleri hâlâ nadir.
Küresel yapay zekâ yatırımları artmaya devam ediyor; özel sektör finansmanı 2024'te 252,3 milyar dolara ulaşarak yıllık bazda %26 artış gösterdi. ABD, 109,1 milyar dolarlık yatırımla Çin'in 9,3 milyar dolarlık yatırımının neredeyse 12 katı büyüklüğünde bir paya sahip. Ancak, kurumsal yapay zekâ kullanımı dünya genelinde yaygınlaşıyor; ankete katılan şirketlerin %78'i artık en az bir iş fonksiyonunda yapay zekâ kullanıyor (2023'te bu oran %55'ti).
2017'den bu yana her yıl yayımlanan Stanford HAI raporu, hükümetler tarafından yapay zekâ geliştirme sürecinin karmaşık teknik, ekonomik ve etik boyutlarında düzenli olarak başvurulan yetkin bir kaynak haline geldi.