Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός γηράσκει με πρωτοφανή ταχύτητα, καινοτόμα ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη αναλαμβάνουν δράση για να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη πρόκληση της φροντίδας ηλικιωμένων που απειλεί τα συστήματα υγείας παγκοσμίως.
Στην Ιαπωνία, όπου σχεδόν το 30% του πληθυσμού είναι πλέον 65 ετών και άνω, ερευνητές του Πανεπιστημίου Waseda ανέπτυξαν το AIREC (AI-driven Robot for Embrace and Care), ένα ανθρωποειδές ρομπότ 150 κιλών σχεδιασμένο να εκτελεί βασικές εργασίες φροντίδας. Το ρομπότ μπορεί να μετακινεί απαλά ασθενείς για την πρόληψη κατακλίσεων, να βοηθά στο ντύσιμο, να προετοιμάζει απλά γεύματα και να συνδράμει σε οικιακές εργασίες όπως το δίπλωμα ρούχων.
«Δεδομένης της ιδιαίτερα ανεπτυγμένης γηράσκουσας κοινωνίας μας και της μείωσης των γεννήσεων, θα χρειαστούμε την υποστήριξη των ρομπότ στην ιατρική, τη φροντίδα ηλικιωμένων και την καθημερινή μας ζωή», εξηγεί ο καθηγητής Shigeki Sugano, επικεφαλής του έργου AIREC με κρατική χρηματοδότηση. Το εξελιγμένο μηχάνημα διαθέτει δάχτυλα με ευαισθησία στην πίεση, προηγμένους αλγόριθμους μηχανικής μάθησης για εξατομικευμένη φροντίδα και συστήματα αναγνώρισης συναισθημάτων για ανίχνευση της διάθεσης των ασθενών.
Την ίδια στιγμή, μηχανικοί του MIT δημιούργησαν το Elderly Bodily Assistance Robot (E-BAR), εστιάζοντας ειδικά στην υποστήριξη κινητικότητας και την πρόληψη πτώσεων. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά βοηθήματα, το E-BAR δεν απαιτεί ζώνες ή φορετά εξαρτήματα, αλλά λειτουργεί ως ένα σετ ρομποτικών χειρολαβών που ακολουθούν τους χρήστες από πίσω.
«Οι ηλικιωμένοι κατά συντριπτική πλειοψηφία δεν θέλουν να φορούν ζώνες ή βοηθητικές συσκευές», σημειώνει ο Roberto Bolli, σχεδιαστής του E-BAR στο MIT. «Η ιδέα πίσω από τη δομή του E-BAR είναι να παρέχει υποστήριξη βάρους σώματος, ενεργή βοήθεια στη βάδιση και πρόληψη πτώσεων, ενώ παραμένει εντελώς ελεύθερο μπροστά.»
Η βάση του E-BAR, βάρους 100 κιλών, διαθέτει μία αρθρωτή «σπονδυλική στήλη» με 18 συνδεδεμένες μπάρες που προσαρμόζονται σε πραγματικό χρόνο, ενώ ενσωματωμένοι αερόσακοι φουσκώνουν άμεσα αν ανιχνευθεί πτώση. Το σύστημα έχει ήδη υποστηρίξει με επιτυχία ηλικιωμένους εθελοντές σε απαιτητικές δοκιμασίες, όπως το σκύψιμο, το τέντωμα προς τα πάνω και την πλοήγηση σε μπανιέρες.
Παρά τις υποσχέσεις τους, και τα δύο ρομπότ παραμένουν σε φάση ανάπτυξης. Το AIREC αναμένεται να είναι έτοιμο για χρήση σε μονάδες φροντίδας γύρω στο 2030, με αρχική τιμή περίπου 67.000 δολάρια. Το E-BAR προς το παρόν λειτουργεί με τηλεχειρισμό, ωστόσο οι ερευνητές εργάζονται για την αυτοματοποίηση των λειτουργιών του και τη μείωση του μεγέθους του.
Η αγορά ρομπότ υποβοήθησης φροντίδας ηλικιωμένων προβλέπεται να αυξηθεί από τα 3,17 δισ. δολάρια το 2025 στα 10,23 δισ. δολάρια το 2035, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, της έλλειψης φροντιστών και των εξελίξεων στη ρομποτική με τεχνητή νοημοσύνη. Καθώς αυτές οι τεχνολογίες ωριμάζουν, οι ειδικοί οραματίζονται ένα μέλλον όπου ρομπότ και άνθρωποι φροντιστές θα συνεργάζονται για την ολοκληρωμένη υποστήριξη των ηλικιωμένων.
«Πιστεύω πως η φροντίδα ηλικιωμένων είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση», δηλώνει ο Bolli. «Όλες οι δημογραφικές τάσεις δείχνουν έλλειψη φροντιστών, πλεόνασμα ηλικιωμένων και έντονη επιθυμία των ηλικιωμένων να παραμείνουν στο σπίτι τους.»