Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούσαν ένα εκτεταμένο δίκτυο ραντάρ, πυραύλων και μαχητικών αναχαιτιστικών σε όλη την επικράτεια, για την άμυνα ενάντια σε σοβιετικά βομβαρδιστικά και πυραύλους. Αυτή η αμυντική ασπίδα περιλάμβανε το σύστημα Ημι-Αυτόματου Εδαφικού Ελέγχου (SAGE), το οποίο επεξεργαζόταν πληροφορίες από επίγεια ραντάρ και αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης για τον συντονισμό των μοιρών αναχαίτισης και των συστοιχιών αντιαεροπορικών πυραύλων.
Δεκαετίες αργότερα, αυτή η αμυντική λογική γνωρίζει αναβίωση με την πρωτοβουλία Χρυσός Θόλος, ένα σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας νέας γενιάς που αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη ως τεχνολογικό θεμέλιο. Η πρωτοβουλία ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο του 2025 μέσω προεδρικού διατάγματος και εξασφάλισε αρχική χρηματοδότηση 24,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω πρόσφατου νομοσχεδίου συμφιλίωσης.
Σε αντίθεση με τους προκατόχους της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, ο Χρυσός Θόλος στοχεύει στη δημιουργία μιας πολυεπίπεδης αμυντικής αρχιτεκτονικής, ικανής να αντιμετωπίσει ποικίλες απειλές, όπως διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, υπερηχητικά όπλα και σμήνη drones. Το σύστημα θα ενσωματώσει διαστημικούς αισθητήρες και αναχαιτιστές με επίγεια υποδομή, δημιουργώντας μια ολοκληρωμένη ασπίδα για την αμερικανική επικράτεια.
Η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται στην καρδιά αυτού του φιλόδοξου έργου. Όπως εξήγησε ο Υποστράτηγος Φρανκ Λοζάνο τον Μάρτιο του 2025, «Θέλουμε να ενσωματώσουμε περισσότερα συστήματα ελέγχου πυρός με τεχνητή νοημοσύνη ώστε να μειώσουμε το ανθρώπινο αποτύπωμα». Αυτή η προσέγγιση αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη στρατηγική του Πενταγώνου για την ενσωμάτωση αυτόνομων συστημάτων που μπορούν να επεξεργάζονται τεράστιους όγκους δεδομένων και να λαμβάνουν αποφάσεις σε κλάσματα δευτερολέπτου χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.
Η Υπηρεσία Αντιπυραυλικής Άμυνας έχει συνάψει συνεργασία με εταιρείες λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης όπως η C3 AI, στο πλαίσιο πενταετούς συμφωνίας ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων, με στόχο την επιτάχυνση της υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης στα συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας. Αυτές οι συνεργασίες αποσκοπούν στην ανάπτυξη εφαρμογών που θα ενοποιούν ετερογενή δεδομένα, θα δημιουργούν ταχύτερα προφίλ απειλών και θα βελτιώνουν την ανάλυση των δοκιμαστικών προγραμμάτων.
Παρότι οι επικριτές αμφισβητούν τη βιωσιμότητα και το κόστος μιας τόσο ολοκληρωμένης ασπίδας, οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη και την τεχνολογία του διαστήματος καθιστούν το όραμα πιο εφικτό από προηγούμενες προσπάθειες, όπως η Πρωτοβουλία Στρατηγικής Άμυνας του Ρέιγκαν. Το Πεντάγωνο αναμένει ότι οι πρώτες δυνατότητες θα παραδοθούν στις αρχές του 2026, με την πλήρη υλοποίηση να εκτείνεται έως τη δεκαετία του 2030.
Καθώς οι παγκόσμιες δυνάμεις επιταχύνουν την ανάπτυξη υπερηχητικών και άλλων προηγμένων πυραυλικών τεχνολογιών, η επένδυση της Αμερικής σε άμυνες με τεχνητή νοημοσύνη αντιπροσωπεύει μια σημαντική στρατηγική στροφή. Η πρωτοβουλία Χρυσός Θόλος σηματοδοτεί την επιστροφή στην προτεραιοποίηση της άμυνας της επικράτειας, αλλά με τεχνολογία του 21ου αιώνα που θα ήταν αδιανόητη κατά την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.