Het uitgebreide BRICS-blok, dat nu meer dan 40% van de wereldbevolking en 44% van het mondiale BBP vertegenwoordigt, neemt een krachtig standpunt in over de regulering van kunstmatige intelligentie door formeel op te roepen tot VN-leiderschap in mondiale AI-governance.
In hun op 7 juli in Rio de Janeiro aangenomen verklaring omschrijven de BRICS-leiders AI als een "unieke kans om ontwikkeling richting een welvarendere toekomst te stimuleren", terwijl ze benadrukken dat governance-kaders "potentiële risico's moeten beperken en moeten inspelen op de behoeften van alle landen, inclusief die van het mondiale Zuiden".
Het voorstel vormt een directe uitdaging voor door het Westen gedomineerde benaderingen van AI-governance. BRICS stelt dat elk mondiaal kader "representatief, ontwikkelingsgericht, toegankelijk, inclusief, dynamisch en responsief" moet zijn, met respect voor nationale soevereiniteit. De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva, wiens land in 2025 het BRICS-voorzitterschap bekleedt, verklaarde: "Met de aanname van de Verklaring over AI-governance geeft BRICS een helder en ondubbelzinnig signaal af: nieuwe technologieën moeten functioneren binnen een eerlijk, inclusief en rechtvaardig governance-kader."
De verklaring roept op tot het ontwikkelen van "technische specificaties en protocollen" met betrokkenheid van de publieke sector en VN-organisaties om "vertrouwen, interoperabiliteit, veiligheid en betrouwbaarheid" over AI-platforms heen te waarborgen. Ook wordt gepleit voor open source-samenwerking, bescherming van digitale soevereiniteit, eerlijke concurrentie op de AI-markt en intellectuele eigendomsbescherming die technologische overdracht naar ontwikkelingslanden niet belemmert.
Analisten merken op dat deze stap een belangrijke geopolitieke ontwikkeling betekent op het gebied van technologiebeleid. Igor Makarov, hoofd van de afdeling Wereldeconomie aan de Higher School of Economics in Rusland, stelt dat "mondiale governance op het gebied van kunstmatige intelligentie vrijwel niet bestaat", waardoor BRICS mogelijk het voortouw kan nemen bij het creëren van instituties op dit opkomende terrein.
De BRICS-positie over AI-governance zal naar verwachting het engagement van het blok op technologiegebied in 2025 bepalen, onder het Braziliaanse voorzitterschapsthema "Versterking van samenwerking met het mondiale Zuiden voor meer inclusieve en duurzame governance". Nu AI steeds meer doordringt in de wereldeconomieën, zou dit initiatief grote invloed kunnen hebben op de manier waarop internationale AI-standaarden worden vastgesteld en gehandhaafd.