Orman yangınlarıyla mücadelede önemli bir gelişme olarak, Google Research ve ortakları, erken orman yangını tespiti için özel olarak tasarlanan devrim niteliğindeki yapay zekâ destekli uydu sistemi FireSat’in ilk görüntülerini kamuoyuyla paylaştı.
23 Temmuz 2025’te yayımlanan bu görüntüler, FireSat’in olağanüstü yeteneklerini gözler önüne seriyor. Bunlar arasında, mevcut uydu sistemlerinin tamamen gözden kaçırdığı, Oregon’un Medford kenti yakınlarındaki küçük bir yol kenarı yangınının tespiti de yer alıyor. Sistem ayrıca Avustralya’nın Kuzey Toprakları’ndaki Borroloola yakınlarında birden fazla aktif yangını, Alaska’da Moran ve Chicken adlı iki uzak yangını ve Kanada Ontario’daki Nipigon 6 yangınının kapsamlı görüntülerini yakaladı.
Projenin arkasındaki kar amacı gütmeyen koalisyon Earth Fire Alliance’ın İcra Direktörü Brian Collins, “Bu görüntüler, dünyanın orman yangınlarını görme ve onlara tepki verme biçiminde bir dönüm noktasını temsil ediyor,” dedi.
FireSat’in ileri düzey yetenekleri, duman ve bulutların arasından bakabilen, hızlı gelişen yangınları doğru ve neredeyse gerçek zamanlı izleme imkânı sunan özel tasarım multispektral kızılötesi sensörlerinden kaynaklanıyor. Sistem, yaklaşık bir sınıf büyüklüğünde olan 5x5 metrelik yangınları yalnızca 20 dakika içinde tespit edebiliyor. Bu da, genellikle seyrek ve düşük çözünürlüklü görüntülere dayanan mevcut uydu sistemlerine kıyasla çok daha hassas bir tespit anlamına geliyor.
FireSat projesi; Google Research, Muon Space, Earth Fire Alliance, Gordon and Betty Moore Foundation ve küresel orman yangını otoriteleri arasında bir iş birliğiyle yürütülüyor. Google.org, AI Collaborative: Wildfires girişimi kapsamında projeye 13 milyon dolar fon sağladı.
İlk FireSat uydusu, Mart 2025’te SpaceX’in Transporter-13 göreviyle Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nden fırlatıldı. 2026’da üç ek uydu daha planlanıyor. 2030’a kadar 50’den fazla uydudan oluşacak tam takımyıldızının faaliyete geçmesiyle, her 20 dakikada bir güncellenen küresel kapsama sağlanacak.
Acil müdahalenin ötesinde, FireSat verileri yangın davranışlarına dair küresel bir tarihsel kayıt oluşturacak ve bilim insanlarının gelecekteki orman yangınlarını öngörüp modellemesine yardımcı olacak. Google Research’ten Juliet Rothenberg, “FireSat sadece bir acil müdahale aracı değil,” dedi. “Aynı zamanda sera gazı emisyonlarını azaltmak için inanılmaz bir araç. Takımyıldızının iklim değişikliğini azaltmaya katkı sağlaması—ve buna yanıt vermesi—gerçekten çok güzel.”