Robotik teknolojilerinde önemli bir ilerleme kaydeden California Teknoloji Enstitüsü’nden (Caltech) mühendisler, havada şekil değiştirme yeteneğine sahip gerçek bir Transformer robot geliştirdiklerini duyurdu.
ATMO (Havada Şekil Değiştiren Morfobot) adı verilen bu yeni robot, hibrit hareketlilik sistemlerinde büyük bir sıçramayı temsil ediyor. Önceki robotlar hem uçabiliyor hem de hareket edebiliyordu; ancak genellikle dönüşüm yapmak için önce yere inmeleri gerekiyor ve engebeli arazilerde zorlanıyorlardı. ATMO ise dönüşümünü yere temas etmeden gerçekleştirerek, hava ve kara operasyonları arasında kesintisiz geçiş sağlıyor.
Çalışmanın baş yazarı Ioannis Mandralis, 28 Mayıs 2025’te Communications Engineering dergisinde yayımlanan makalede, "Doğadan ilham alan, hayvanların vücutlarını farklı hareket türleri için farklı şekillerde kullanabilmelerinden esinlenen yeni bir robotik sistem tasarladık ve inşa ettik," ifadelerini kullandı.
Robotun yenilikçi tasarımı, uçuş için dört itici kullanıyor ve bu iticilerin koruyucu kapakları, kara modunda tekerlek olarak işlev görüyor. Tüm dönüşüm, merkezi bir eklemi hareket ettiren tek bir motorla sağlanıyor ve ATMO’nun uçuş ile sürüş modları arasında geçiş yapmasına olanak tanıyor. Sistemi gerçekten benzersiz kılan ise, robotun davranışını sürekli olarak tahmin eden ve dönüşüm sırasında dengeyi korumak için gerçek zamanlı ayarlamalar yapan gelişmiş kontrol algoritması.
Bu kontrol sistemini geliştirmek için araştırmacılar, Caltech’in drone laboratuvarında kapsamlı testler gerçekleştirdi; bunlar arasında yük hücresi deneyleri ve karmaşık aerodinamiği anlamak için duman görselleştirme çalışmaları da yer aldı. Ortaya çıkan model öngörülü kontrol sistemi, ATMO’nun özellikle yere yakın ve hava türbülansının en öngörülemez olduğu anlarda, dönüşüm sırasında karşılaşılan zorlu kuvvetlerin üstesinden gelmesini sağlıyor.
Bu teknolojinin potansiyel uygulama alanları oldukça geniş. Böyle robotların artan çevikliği ve dayanıklılığı, onları özellikle farklı arazi koşullarına sahip bölgelerdeki ticari teslimat sistemleri için umut verici kılıyor. Arama-kurtarma operasyonlarında, ATMO benzeri robotlar afet bölgelerini havadan hızla tarayabilir ve ardından dar alanların kara keşfine kesintisiz geçiş yapabilir. Teknoloji, insan erişiminin kısıtlı veya tehlikeli olduğu ortamlarda keşif için de paha biçilmez olabilir.