Η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα έχει φτάσει σε ένα καθοριστικό σημείο, καθώς εταιρείες όπως η DeepSeek και η Qwen επιδεικνύουν δυνατότητες που ανταγωνίζονται ή και ξεπερνούν τους δυτικούς ομολόγους τους, αμφισβητώντας την καθιερωμένη ιεραρχία στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης που κυριαρχείται από αμερικανικές εταιρείες.
Το μοντέλο V3 της DeepSeek, που κυκλοφόρησε στα τέλη του 2024, έχει εντυπωσιάσει ιδιαίτερα τους ερευνητές τεχνητής νοημοσύνης με τις επιδόσεις του σε κοινά benchmarks γλώσσας και λογικής. Σύμφωνα με πολλαπλά τεστ αξιολόγησης, το DeepSeek-V3 ξεπερνά το Llama 3.1 της Meta και ισοδυναμεί με τις δυνατότητες μοντέλων κορυφαίων εταιρειών όπως το Claude 3.5 Sonnet της Anthropic. Η κυκλοφορία του DeepSeek-R1 τον Ιανουάριο του 2025, ενός ανοιχτού κώδικα μοντέλου με έμφαση στη μαθηματική λογική και την επίλυση προβλημάτων, ανέδειξε περαιτέρω την πρόοδο της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη.
Αυτό που κάνει τα επιτεύγματα της DeepSeek ιδιαίτερα αξιοσημείωτα είναι η αναφερόμενη αποδοτικότητά τους. Παρότι υπάρχει διαμάχη σχετικά με τα ακριβή στοιχεία, η DeepSeek αρχικά ισχυρίστηκε ότι το μοντέλο V3 εκπαιδεύτηκε με κόστος περίπου 5,6 εκατομμύρια δολάρια, χρησιμοποιώντας περίπου 2.000 Nvidia H800 GPUs—σημαντικά λιγότερο από τα αντίστοιχα δυτικά μοντέλα. Αυτή η αποδοτικότητα κόστους, είτε επιτεύχθηκε μέσω καινοτόμου αρχιτεκτονικής, αλγοριθμικών βελτιώσεων ή άλλων μέσων, ενδέχεται να σηματοδοτεί μια αλλαγή στο οικονομικό μοντέλο της προηγμένης τεχνητής νοημοσύνης.
Η πρόοδος της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη είναι αποτέλεσμα ετών στρατηγικού σχεδιασμού και επενδύσεων. Το «Σχέδιο Ανάπτυξης Τεχνητής Νοημοσύνης Επόμενης Γενιάς» του 2017 καθιέρωσε την τεχνητή νοημοσύνη ως εθνική προτεραιότητα, με την υποστήριξη τοπικών σχεδίων υλοποίησης και κρατικής χρηματοδότησης επιχειρηματικού κεφαλαίου. Αυτή η συντονισμένη προσέγγιση έχει αποφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα στις καταθέσεις πατεντών, με την Κίνα να αντιπροσωπεύει περίπου το 61-70% των παγκόσμιων πατεντών τεχνητής νοημοσύνης που εγκρίθηκαν μεταξύ 2022-2023, έναντι περίπου 21% των ΗΠΑ.
Ωστόσο, η ποσότητα δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε ποιότητα. Οι αμερικανικές πατέντες τεχνητής νοημοσύνης αναφέρονται σχεδόν επτά φορές συχνότερα από τις κινεζικές (13,18 έναντι 1,90 μέσων αναφορών), γεγονός που υποδηλώνει μεγαλύτερο διεθνή αντίκτυπο. Επιπλέον, μόνο περίπου το 7% των κινεζικών πατεντών τεχνητής νοημοσύνης κατατίθενται στο εξωτερικό, εγείροντας ερωτήματα για τη διεθνή τους σημασία.
Το ρυθμιστικό περιβάλλον στην Κίνα έχει επίσης παίξει ρόλο σε αυτή την πρόοδο της τεχνητής νοημοσύνης. Οι κινεζικές εταιρείες επωφελήθηκαν από ρυθμιστική ευελιξία που επέτρεψε στις νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης να καινοτομήσουν, αν και εξακολουθούν να πρέπει να πλοηγούνται υπό την εποπτεία της κυβέρνησης, ιδιαίτερα όσον αφορά τον έλεγχο περιεχομένου.
Καθώς ο ανταγωνισμός εντείνεται, και οι δύο χώρες συνεχίζουν να επενδύουν σημαντικά σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης και ανάπτυξη ταλέντων. Η κούρσα για την κυριαρχία στην τεχνητή νοημοσύνη έχει σημαντικές επιπτώσεις για την τεχνολογική ηγεσία, την οικονομική ανάπτυξη και την εθνική ασφάλεια τα επόμενα χρόνια.