Iminumungkahi ng bagong pananaliksik na maaaring maging makapangyarihang kasangkapan ang artificial intelligence (AI) sa pagresolba ng mga internasyonal na alitan, bagamat nagbabala ang mga eksperto ukol sa mahahalagang limitasyon nito sa larangan ng diplomasya.
Noong Mayo 12, 2025, inilathala ng Institute for Integrated Transitions (IFIT), isang non-governmental organization na nakabase sa Espanya, ang kanilang mga natuklasan hinggil sa potensyal ng AI sa pagresolba ng mga diplomatikong alitan. Ayon kay Mark Freeman, Executive Director ng IFIT, madalas na hindi epektibo ang tradisyunal na pamamaraan ng diplomasya na umaasa sa mahahaba at komprehensibong negosasyon, batay sa pagsusuri ng mga makasaysayang kinalabasan.
"Madalas ay napakaiksi ng panahon kung kailan epektibong magagamit ang negosasyon o medyasyon sa isang sitwasyon," paliwanag ni Freeman. Ipinapakita ng kanyang pananaliksik na ang mas mabilis na "framework agreements" at limitadong tigil-putukan—na ang mga detalye ay inaayos sa susunod—ay mas madalas magbunga ng matagumpay at pangmatagalang kasunduan sa kapayapaan kumpara sa komprehensibong negosasyon.
Naniniwala si Freeman na maaaring mapahusay ng mga AI system ang ganitong pamamaraan sa pamamagitan ng pagsusuri sa mga nakaraang alitan upang matukoy ang pinakamainam na estratehiya sa negosasyon. "Maaaring gawing mas mabilis ng AI ang fast-track negotiation," aniya. Nakabuo ang IFIT ng isang fast-track approach na layong makamit ang mga kasunduan sa maagang yugto ng alitan, na pinaniniwalaan nilang mapapabilis pa ng mga AI tool.
Gayunpaman, nagbabala si Stefan Heumann, co-director ng Berlin-based Stiftung Neue Verantwortung think tank at miyembro ng Expert Commission on Artificial Intelligence ng German parliament, ukol sa mga limitasyon ng AI sa kontekstong diplomatiko. "Ang ugnayang pantao—ang personal na relasyon ng mga lider—ay maaaring magbago ng takbo ng negosasyon," ani Heumann. "Hindi iyon kayang tularan ng AI."
Tinukoy ni Heumann ang mga halimbawa sa kasaysayan tulad ng 1938 Munich Agreement, na sa unang tingin ay nagpakalma ng tensyon ngunit nauwi sa trahedya. "Ang appeasement sa Munich noong 1938 ay inakalang hakbang para mag-de-escalate—ngunit nauwi ito sa kapahamakan," paliwanag niya. "Ang mga label na tulad ng 'escalate' at 'de-escalate' ay masyadong payak para maunawaan ng AI." Idinagdag pa niya na bagamat mahusay ang AI sa mga bukas na kapaligiran ng impormasyon, "hindi nito biglang malulutas ang ating mga problema sa intelihensiya sa mga saradong lipunan tulad ng North Korea o Russia."
Sa kabila ng mga hamong ito, patuloy na pinag-aaralan ng mga mananaliksik mula sa iba't ibang institusyon ang aplikasyon ng AI sa diplomasya, kabilang ang pagbuo ng mga kasunduang pangkapayapaan, pagpigil sa nuclear escalation, at pagmamanman ng pagsunod sa tigil-putukan. Habang umuunlad ang mga AI system, malamang na lalawak pa ang papel nito sa internasyonal na relasyon, kaya't kinakailangan ang masusing pagsusuri sa parehong kakayahan at limitasyon nito.