Nieuw onderzoek suggereert dat kunstmatige intelligentie een krachtig hulpmiddel kan worden bij het oplossen van internationale conflicten, al wijzen experts op aanzienlijke beperkingen bij diplomatiek gebruik.
Het Spaanse Institute for Integrated Transitions (IFIT), een niet-gouvernementele organisatie, publiceerde op 12 mei 2025 bevindingen over de potentiële rol van AI bij diplomatieke conflictoplossing. Volgens IFIT-directeur Mark Freeman blijkt uit analyse van historische uitkomsten dat de traditionele diplomatie, met haar langdurige en allesomvattende vredesonderhandelingen, vaak ineffectief is.
"Er is vaak maar een zeer korte periode waarin je het instrument van onderhandeling of bemiddeling effectief kunt inzetten," legt Freeman uit. Zijn onderzoek wijst uit dat snellere 'raamwerkovereenkomsten' en beperkte staakt-het-vurens—waarbij details later worden uitgewerkt—vaker leiden tot succesvolle en duurzame vredesregelingen dan uitgebreide onderhandelingen.
Freeman gelooft dat AI-systemen deze aanpak kunnen versterken door eerdere conflicten te analyseren en zo optimale onderhandelingsstrategieën te identificeren. "AI kan snelle onderhandelingen nog sneller maken," merkt hij op. IFIT heeft een fast-track-methode ontwikkeld om vroeg in conflicten tot overeenkomsten te komen, waarvan zij denken dat AI-tools dit proces aanzienlijk kunnen versnellen.
Toch waarschuwt Stefan Heumann, co-directeur van de Berlijnse denktank Stiftung Neue Verantwortung en lid van de Expertcommissie Kunstmatige Intelligentie van het Duitse parlement, voor de beperkingen van AI in diplomatieke context. "Menselijke connecties—persoonlijke relaties tussen leiders—kunnen het verloop van onderhandelingen veranderen," zegt Heumann. "AI kan dat niet nabootsen."
Heumann verwijst naar historische voorbeelden zoals het Akkoord van München in 1938, dat aanvankelijk spanningen leek te verminderen maar uiteindelijk tot een ramp leidde. "Het beleid van appeasement in München werd gezien als een de-escalerende stap—maar leidde tot een catastrofe," legt hij uit. "Labels als 'escaleren' en 'de-escaleren' zijn veel te simplistisch" voor AI om goed te beoordelen. Ook merkt hij op dat AI goed functioneert in open informatiesystemen, maar "niet op magische wijze onze inlichtingenproblemen oplost in gesloten samenlevingen zoals Noord-Korea of Rusland."
Ondanks deze uitdagingen onderzoeken wetenschappers aan verschillende instellingen de inzet van AI in diplomatie, zoals het opstellen van vredesakkoorden, het voorkomen van nucleaire escalatie en het monitoren van naleving van staakt-het-vurens. Naarmate AI-systemen zich verder ontwikkelen, zal hun rol in internationale betrekkingen waarschijnlijk groeien, wat om zorgvuldige afweging van hun mogelijkheden en beperkingen vraagt.