Branża sztucznej inteligencji stoi w obliczu poważnej próby, gdyż Gartner przewiduje, że ponad 40% projektów agentycznej AI zostanie porzuconych do końca 2027 roku, głównie z powodu rosnących kosztów oraz niejasnej wartości biznesowej.
Według raportu opublikowanego 25 czerwca 2025 roku, przyczynami anulowania projektów będą eskalujące koszty, niejasna wartość biznesowa oraz niewystarczające mechanizmy kontroli ryzyka. „Większość projektów agentycznej AI to obecnie wczesne eksperymenty lub dowody koncepcji napędzane głównie przez hype i często niewłaściwie stosowane” – mówi Anushree Verma, starsza analityczka w Gartnerze. Jak wyjaśnia Verma, ten hype może przesłaniać organizacjom rzeczywiste koszty i złożoność wdrażania agentów AI na dużą skalę, co ostatecznie blokuje przejście projektów do fazy produkcyjnej. Firmy muszą podejmować przemyślane, strategiczne decyzje dotyczące tego, gdzie i jak stosować tę nową technologię.
Raport podkreśla, że większość obecnych propozycji agentycznej AI nie przynosi znaczącej wartości ani zwrotu z inwestycji, ponieważ istniejące modele nie są jeszcze na tyle dojrzałe i autonomiczne, by samodzielnie realizować złożone cele biznesowe czy wykonywać subtelne instrukcje przez dłuższy czas. Wiele przypadków użycia określanych dziś jako agentyczne w rzeczywistości nie wymaga implementacji agentów.
Sytuację na rynku dodatkowo komplikuje nieuczciwa prezentacja produktów przez dostawców. Wielu z nich podsyca hype poprzez tzw. „agent washing” – rebranding istniejących produktów, takich jak asystenci AI, robotyzacja procesów biznesowych (RPA) czy chatboty, bez realnych możliwości agentowych. Gartner szacuje, że spośród tysięcy firm określających się jako dostawcy agentycznej AI, jedynie około 130 rzeczywiście oferuje takie rozwiązania.
W styczniu 2025 roku Gartner przeprowadził ankietę wśród 3 412 uczestników webinaru – 19% organizacji zadeklarowało znaczące inwestycje w agentyczną AI, 42% inwestycje ostrożne, 8% nie inwestowało wcale, a pozostałe 31% przyjęło postawę wyczekującą lub nie miało sprecyzowanej strategii.
Mimo tych wyzwań, Gartner podkreśla, że trend agentycznej AI oznacza istotny postęp w możliwościach sztucznej inteligencji i szansę rynkową. Firma prognozuje, że do 2028 roku co najmniej 15% codziennych decyzji biznesowych będzie podejmowanych autonomicznie przez agentów AI (wzrost z 0% w 2024 roku). Ponadto, do 2028 roku 33% aplikacji biznesowych będzie zawierać elementy agentycznej AI, podczas gdy w 2024 roku było to mniej niż 1%.
Aby osiągnąć sukces z agentyczną AI, Gartner zaleca wdrażanie jej tylko tam, gdzie przynosi ona wyraźną wartość lub zwrot z inwestycji. Integracja agentów z istniejącymi systemami bywa technicznie złożona, często zakłóca dotychczasowe procesy i wymaga kosztownych modyfikacji. W wielu przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest przemyślenie i zaprojektowanie procesów od nowa z myślą o agentycznej AI.