Su altı robotik alanında önemli bir gelişmeye imza atan California Teknoloji Enstitüsü’nden (Caltech) araştırmacılar, bir denizaltı robotuna, türbülansla mücadele etmek yerine onu bir itiş mekanizması olarak kullanmayı öğretti.
Profesör John Dabiri ve şu anda Brown Üniversitesi’nde olan eski yüksek lisans öğrencisi Peter Gunnarson liderliğindeki ekip, CARL-Bot adlı robotlarının su altındaki duman halkalarına benzeyen girdap halkalarını tespit edip bunlardan faydalanarak suda verimli şekilde yol almasını sağlayan bir sistem geliştirdi. Bulguları, 12 Mayıs 2025’te PNAS Nexus dergisinde yayımlandı.
"Su altı araçlarının türbülanslı su akıntılarını itiş için nasıl kullanabileceğini düşünüyorduk ve acaba bunlar bir sorun olmak yerine, bu küçük araçlar için bir avantaja dönüşebilir mi diye merak ettik," diyor CARL-Bot’u (Caltech Otonom Pekiştirmeli Öğrenme Robotu) Caltech’teki zamanı boyunca inşa eden Gunnarson.
Robot, tek bir dahili ivmeölçer kullanarak bir girdap halkasıyla karşılaştığını algılıyor ve ardından kendisini girdabın malzeme sınırları içine hassas manevralarla yerleştiriyor. Girdabın içine girdiğinde ise, ek enerji harcamadan mesafeler kat edebiliyor. Laboratuvar ortamında 5 metrelik bir tankta yapılan testlerde, bu teknik geleneksel itiş yöntemlerine kıyasla enerji tüketiminde neredeyse beş kat azalma sağladı.
CARL-Bot başlangıçta yapay zekâ tabanlı bir navigasyon sistemiyle tasarlanmış olsa da, araştırmacılar su altında karar alma için daha basit bir yaklaşım keşfetti. Ekip, robotun bir girdap halkasının yerini tespit etmesini ve kendini "ücretsiz bir yolculuk için" konumlandırmasını sağlayan temel komutlar geliştirdi.
Bu yenilik, küçük otonom su altı araçlarının genellikle pil ömrüyle sınırlı olduğu ve okyanus akıntıları tarafından kolayca etkisiz hale getirilebildiği okyanus keşfi için büyük önem taşıyor. Teknoloji; çevresel izleme, okyanus araştırmaları ve su altı altyapı denetimi gibi alanlarda daha uzun süreli görevlerin önünü açabilir. Profesör Dabiri ayrıca, biyolojik organizmaları elektronik kontrollerle birleştirerek verimli okyanus keşfi için hibrit sistemler oluşturmayı hedeflediği biyonik denizanası çalışmalarında da bu ilkeleri uygulamayı umuyor.