Saintis di École Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL), Switzerland, telah mencipta penyelesaian pemantauan alam sekitar yang inovatif untuk menangani dua cabaran utama: mengurangkan sisa elektronik dan meminimumkan gangguan ekosistem semasa penilaian kualiti air.
Robot berbentuk bot sepanjang 5 sentimeter ini dibangunkan oleh pasukan yang diketuai Profesor Dario Floreano dan pelajar PhD Shuhang Zhang, diperbuat sepenuhnya daripada bahan biodegradasi dan boleh dimakan. Badan robot ini terdiri daripada pelet makanan ikan komersial yang dikisar menjadi serbuk, dicampur dengan pengikat biopolimer, dan dibentuk melalui proses pengeringan beku. Untuk meningkatkan nilai nutrisi, struktur luarannya diformulasikan dengan kandungan protein 30% lebih tinggi dan lemak 8% lebih rendah berbanding pelet ikan biasa.
Apa yang menjadikan robot ini benar-benar inovatif ialah sistem pergerakannya yang tidak memerlukan elektronik atau bateri. Peranti ini menggunakan kesan Marangoni—fenomena yang sama digunakan oleh beberapa serangga akuatik untuk bergerak di atas permukaan air. Reaksi kimia antara asid sitrik dan natrium bikarbonat dalam ruang kecil menghasilkan gas karbon dioksida, yang menolak bahan api propilena glikol tidak toksik keluar melalui saluran. Bahan api yang dikeluarkan ini mengurangkan ketegangan permukaan air, sekali gus menggerakkan robot ke hadapan pada kelajuan sehingga tiga kali panjang badannya sesaat selama beberapa minit.
Pasukan EPFL membayangkan robot ini digunakan secara meluas di permukaan air. Setiap robot akan dilengkapi sensor biodegradasi untuk mengumpul data mengenai pH air, suhu, bahan pencemar, dan mikroorganisma. Daripada mengawal pergerakan secara tepat, penyelidik telah mencipta varian 'belok kiri' dan 'belok kanan' dengan mengubah reka bentuk saluran bahan api secara asimetri, membolehkan robot tersebar secara semula jadi di permukaan air.
"Walaupun pembangunan robot berenang miniatur untuk persekitaran semula jadi berkembang pesat, kebiasaannya ia bergantung pada plastik, bateri, dan elektronik lain yang menimbulkan cabaran untuk penggunaan secara besar-besaran di ekosistem sensitif," jelas Zhang. "Dalam kajian ini, kami menunjukkan bagaimana bahan-bahan tersebut boleh digantikan sepenuhnya dengan komponen biodegradasi dan boleh dimakan."
Penyelidikan yang diterbitkan dalam Nature Communications pada Mei 2025 ini merupakan kemajuan terkini dalam bidang robotik boleh dimakan yang semakin berkembang. Ia membina kejayaan terdahulu EPFL dalam aktuator lembut boleh dimakan, litar bendalir, dan dakwat konduktif, semuanya sebahagian daripada konsortium RoboFood yang dibiayai EU sejak 2021 dengan dana €3.5 juta.