Een baanbrekend ethisch kader voor kunstmatige intelligentie en robotica in de gezondheidszorg is op 13 juni 2025 gepresenteerd. Dit kader stelt essentiële richtlijnen vast voor de verantwoorde toepassing van deze technologieën binnen medische omgevingen.
Het kader navigeert het complexe ethische landschap rondom AI en robotica in de zorg, behandelt specifieke dimensies en biedt strategieën en best practices voor ethisch handelen. Het behandelt zes belangrijke ethische dimensies: privacy en gegevensbeveiliging, bias en eerlijkheid, verantwoordelijkheid en transparantie, autonomie en menselijke controle, impact op zorgprofessionals en bredere maatschappelijke implicaties.
Privacy staat centraal in het kader, met aanbevelingen voor sterke encryptie, anonimiseringstechnieken en verantwoord databeheer om gevoelige patiëntinformatie te beschermen. Het document gaat ook in op algoritmische vooringenomenheid en pleit voor diverse datasets en continue monitoring om eerlijkheid voor alle patiëntengroepen te waarborgen.
Verantwoordelijkheid is een ander belangrijk aandachtspunt, met duidelijke verantwoordelijkheidskaders die essentieel zijn om te bepalen wie aansprakelijk is voor fouten of ongewenste gebeurtenissen wanneer AI-systemen in de zorg worden ingezet. Het kader benadrukt dat ethische richtlijnen leidend moeten zijn bij besluitvorming en regelmatig geactualiseerd dienen te worden om nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden.
Deskundigen merken op dat AI en robotica de zorgverlening ingrijpend kunnen veranderen, maar dat implementatie zorgvuldige afweging vereist. Nu AI-systemen steeds meer invloed krijgen op klinische beslissingen en patiëntuitkomsten, worden heldere verantwoordelijkheidskaders steeds belangrijker. In tegenstelling tot traditionele medische hulpmiddelen kunnen door AI aangestuurde diagnostische en therapeutische aanbevelingen voortkomen uit complexe, ondoorzichtige modellen die bestaande juridische en ethische kaders op de proef stellen.
Het kader evalueert potentiële risico’s en voordelen, onderzoekt bestaande ethische richtlijnen, signaleert kennishiaten voor verder onderzoek en biedt aanbevelingen voor beleidsmakers, zorgorganisaties en andere belanghebbenden die zich bewegen in dit snel veranderende landschap. Het vormt een belangrijke stap richting het waarborgen dat AI en robotica een positieve bijdrage leveren aan de gezondheidszorg, met behoud van kernwaarden als waardigheid, privacy en veiligheid van de patiënt.