Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) wkroczyła w erę sztucznej inteligencji, uruchamiając Elsę — wewnętrzny system AI mający na celu unowocześnienie nadzoru nad bezpieczeństwem żywności i regulacją leków.
Elsa, wdrożona przed planowanym terminem w czerwcu 2025 roku, to narzędzie oparte na dużym modelu językowym, działające w wysoce bezpiecznym środowisku GovCloud. System wspiera pracowników FDA — od recenzentów naukowych po inspektorów terenowych — poprzez podsumowywanie raportów o zdarzeniach niepożądanych, porównywanie etykiet produktów oraz identyfikowanie priorytetowych celów inspekcji.
"Po bardzo udanym programie pilotażowym z udziałem recenzentów naukowych FDA wyznaczyłem ambitny termin wdrożenia AI w całej agencji do 30 czerwca," powiedział komisarz FDA Marty Makary. "Dzisiejsze uruchomienie Elsy odbyło się przed czasem i poniżej zakładanego budżetu, dzięki współpracy naszych wewnętrznych ekspertów ze wszystkich centrów."
Wpływ Elsy na bezpieczeństwo żywności może być szczególnie istotny. Obecnie oficjalna klasyfikacja i komunikacja dotycząca wycofań produktów spożywczych zajmuje kilka tygodni — w niektórych przypadkach od trzech do pięciu tygodni lub dłużej. Dzięki wsparciu Elsy w analizie raportów bezpieczeństwa i szybszej identyfikacji trendów wysokiego ryzyka, FDA może znacząco skrócić ten czas, poprawiając sposób i moment informowania konsumentów o przypadkach skażenia.
Co ważne, modele AI nie są trenowane na danych przekazywanych przez regulowane branże, co chroni wrażliwe badania i informacje zastrzeżone. Narzędzie zostało zaprojektowane jako wsparcie, a nie zastępstwo dla ekspertów — to recenzenci kierują pracą asystenta AI i weryfikują jego wyniki.
Wdrożenie Elsy następuje w momencie rosnącego zainteresowania konsumentów rolą AI w produkcji żywności. Badanie z grudnia 2024 roku wykazało, że 83% konsumentów oczekuje od firm ujawniania informacji o wykorzystaniu AI w opracowywaniu lub produkcji żywności. Choć Elsa nie uczestniczy w tworzeniu produktów spożywczych ani pisaniu etykiet, stanowi istotną zmianę w podejmowaniu decyzji dotyczących bezpieczeństwa żywności "za kulisami".
"Wprowadzenie Elsy to pierwszy krok FDA na drodze do szerokiego wykorzystania AI," poinformowała agencja. "W miarę rozwoju narzędzia planujemy integrować sztuczną inteligencję w kolejnych procesach, by jeszcze lepiej wspierać misję FDA."