Najnowszy raport AI Index Uniwersytetu Stanforda ujawnia radykalną zmianę w globalnym krajobrazie sztucznej inteligencji – Chiny błyskawicznie zmniejszają dystans do Stanów Zjednoczonych w rozwoju zaawansowanych systemów AI.
Ósma edycja tego autorytatywnego raportu, przygotowana przez Instytut Sztucznej Inteligencji Skoncentrowanej na Człowieku (HAI) Uniwersytetu Stanforda, pokazuje, że choć instytucje z USA wciąż przodują pod względem ilości – w 2024 roku stworzyły 40 znaczących modeli AI wobec 15 modeli chińskich – to różnica jakościowa znacząco się zmniejszyła. Na kluczowych benchmarkach, takich jak MMLU (Massive Multitask Language Understanding) i HumanEval, różnica w wydajności między najlepszymi modelami z USA i Chin spadła z dwucyfrowych wartości w 2023 roku do niemal równości w 2024 roku.
Najbardziej uderzające są bezpośrednie porównania: w styczniu 2024 roku najlepszy model z USA przewyższał chiński o 9,26%, podczas gdy w lutym 2025 roku przewaga ta stopniała do zaledwie 1,70%. Jednocześnie Chiny nadal dominują w publikacjach i patentach AI, odpowiadając za niemal 70% wszystkich przyznanych patentów AI na świecie.
Raport zwraca także uwagę na niepokojący trend w ewaluacji AI: wiele benchmarków zostało już „nasyconych”, ponieważ systemy AI osiągają tak wysokie wyniki, że metryki przestają skutecznie różnicować modele. To nasycenie dotyczy wielu dziedzin, w tym wiedzy ogólnej, rozumowania obrazów, matematyki i programowania, zmuszając badaczy do opracowywania trudniejszych ram oceny.
Poza rywalizacją USA-Chiny raport dokumentuje szersze trendy globalne: AI staje się coraz bardziej wydajna i dostępna cenowo, a koszty inferencji dla modeli wysokiej wydajności spadły aż 280-krotnie w ciągu zaledwie 18 miesięcy. Jednocześnie liczba incydentów związanych z AI wzrosła w 2024 roku o 56,4%, co podkreśla rosnącą potrzebę odpowiedzialnych zabezpieczeń w miarę upowszechniania się tych technologii.
Wnioski z raportu sugerują, że międzynarodowy krajobraz AI wchodzi w nową fazę zaostrzonej konkurencji, co będzie miało istotne konsekwencje dla przywództwa technologicznego, przewagi gospodarczej i bezpieczeństwa narodowego w nadchodzących latach.