Çin'in Zhejiang Üniversitesi'nden bilim insanları, kulak kiri analizi yoluyla Parkinson hastalığını tespit edebilen ve %94,4 doğruluk oranına ulaşan çığır açıcı bir yapay zekâ tabanlı tanı aracı geliştirdi.
Hao Dong ve Danhua Zhu liderliğindeki araştırma ekibi, bulgularını Analytical Chemistry dergisinde yayımladı. Ekip, kulak kirinin sebum içerdiği ve bu yağlı maddenin kimyasal bileşiminin hastalık ilerledikçe değiştiği gerçeğinden yola çıktı. Cilt sebumunun aksine, kulak kiri dış etkenler (kirlilik, kozmetik gibi) tarafından kirlenmeyen korunaklı bir ortamda bulunuyor.
Çalışmada, 209 katılımcıdan (108 Parkinson hastası ve 101 sağlıklı) kulak kiri örnekleri toplandı. Araştırmacılar, gelişmiş gaz kromatografisi-kütle spektrometrisi (GC-MS) teknikleriyle, Parkinson hastalarında anlamlı derecede farklı konsantrasyonlarda bulunan dört uçucu organik bileşiği belirledi: etilbenzen, 4-etiltoluen, pentanal ve 2-pentadesil-1,3-dioksolan.
Ekip daha sonra, gaz kromatografisi-yüzey akustik dalga sensörleri (GC-SAW) ile konvolüsyonel sinir ağı (CNN) teknolojisini birleştirerek yapay zekâ destekli bir koku (AIO) sistemi geliştirdi. Bu makine öğrenimi modeli, Parkinson hastalarından ve sağlıklı bireylerden alınan kromatografik verilerdeki desenleri ayırt etmeyi öğrendi.
Günümüzde Parkinson teşhisi genellikle fiziksel semptomların gözlemlenmesine dayanıyor ve bu semptomlar çoğunlukla ciddi sinir hücresi kaybı yaşandıktan sonra ortaya çıkıyor. Erken teşhis büyük önem taşıyor, çünkü mevcut tedaviler hastalığın ilerlemesini yalnızca yavaşlatabiliyor, geri döndüremiyor. Klinik değerlendirme ölçekleri ve nöral görüntüleme gibi geleneksel tanı yöntemleri ise öznel, pahalı ve erken evre vakalarını kaçırabiliyor.
"Bu yöntem, Çin'de küçük ölçekli ve tek merkezli bir deneydir," diyor Dong. "Bir sonraki adım, hastalığın farklı evrelerinde, çoklu araştırma merkezlerinde ve farklı etnik gruplarda daha fazla çalışma yaparak bu yöntemin pratikte daha geniş bir uygulama değerine sahip olup olmadığını belirlemek."
Eğer daha büyük ölçekli çalışmalarda doğrulanırsa, bu düşük maliyetli ve invaziv olmayan tarama aracı Parkinson'un erken teşhisinde devrim yaratabilir; böylece dünya çapında milyonlarca hasta için daha erken müdahale ve daha iyi sonuçlar sağlanabilir.