De BRICS-landen hebben formeel voorgesteld dat de Verenigde Naties het voortouw nemen bij het opzetten van een wereldwijd raamwerk voor het toezicht op kunstmatige intelligentie. Hiermee dagen ze de Westerse dominantie in het vaststellen van internationale AI-standaarden direct uit.
Tijdens de 17e BRICS-top in Rio de Janeiro op 7 juli 2025 namen de leiders van het uitgebreide blok van elf opkomende economieën een verklaring aan waarin AI wordt erkend als "een mijlpaal die kansen biedt voor ontwikkeling richting een welvarendere toekomst". Tegelijkertijd benadrukten ze dat "wereldwijd toezicht op AI potentiële risico's moet beperken en de behoeften van alle landen, inclusief die van het mondiale zuiden, moet adresseren".
Het voorstel weerspiegelt de groeiende geopolitieke ambities en technologische prioriteiten van BRICS onder het Braziliaanse voorzitterschap van 2025, met als thema "Versterking van de samenwerking in het mondiale zuiden voor meer inclusieve en duurzame ontwikkeling". Het blok, dat na de uitbreiding in januari 2025 meer dan 40% van de wereldbevolking vertegenwoordigt dankzij de toetreding van Indonesië, Belarus, Bolivia, Kazachstan, Cuba, Nigeria, Maleisië, Thailand, Oeganda en Oezbekistan, laat daarmee zijn collectieve stem op het gebied van technologiebeleid sterker klinken.
"We moeten voorkomen dat het vaststellen van standaarden wordt gebruikt als een barrière voor markttoegang voor kleine bedrijven en ontwikkelingslanden," aldus de BRICS-leiders in hun verklaring. Ze riepen ook op tot open-source samenwerking, bescherming van digitale soevereiniteit en waarborgen voor intellectueel eigendom die technologische overdracht naar armere landen niet belemmeren.
De BRICS-visie op een door de VN geleid, op ontwikkeling gericht AI-raamwerk legt de nadruk op soevereiniteit en inclusieve groei, en vormt een directe uitdaging voor door het Westen geleide initiatieven zoals het Hiroshima AI-proces van de G7. Hun gezamenlijke standpunt stelt dat wereldwijde AI-regulering "representatief, op ontwikkeling gericht, toegankelijk, inclusief, dynamisch en responsief" moet zijn, met respect voor nationale soevereiniteit.
Premier Narendra Modi van India, dat in 2026 het BRICS-voorzitterschap op zich neemt, riep de lidstaten op om "gezamenlijk het verantwoord gebruik van kunstmatige intelligentie na te streven" en kondigde plannen aan voor een "AI Impact Summit" tijdens het Indiase voorzitterschap. Modi benadrukte dat "AI voor iedereen" het leidende principe moet zijn, waarbij het belang van een evenwicht tussen innovatie en passende waarborgen werd onderstreept.
Nu BRICS zijn visie op AI-regulering verder uitwerkt, kunnen bedrijven en internationale organisaties rekenen op een complexer en multipolair regelgevingslandschap, met grotere verschillen in regelgeving maar ook nieuwe kansen voor samenwerking bij capaciteitsopbouw die aansluit bij de prioriteiten van het mondiale zuiden.