Tijdens de Koude Oorlog onderhielden de Verenigde Staten een uitgebreid netwerk van radars, raketten en onderscheppingsjagers verspreid over het continentale grondgebied om zich te verdedigen tegen Sovjet-bommenwerpers en raketten. Dit verdedigingsschild omvatte onder meer het Semi-Automatic Ground Environment (SAGE)-systeem, dat informatie van grondradars en vroegtijdige waarschuwingsvliegtuigen verwerkte om onderscheppingseskaders en luchtafweerraketbatterijen aan te sturen.
Decennia later beleeft deze verdedigingsmentaliteit een heropleving met het Golden Dome-initiatief, een raketverdedigingssysteem van de volgende generatie waarin kunstmatige intelligentie de technologische ruggengraat vormt. In januari 2025 werd het project via een presidentieel decreet aangekondigd en inmiddels is er 24,7 miljard dollar aan startkapitaal veiliggesteld via een recente begrotingswet.
In tegenstelling tot zijn voorgangers uit de Koude Oorlog, streeft Golden Dome naar een gelaagde verdedigingsarchitectuur die diverse dreigingen aankan, waaronder intercontinentale ballistische raketten, hypersonische wapens en zwermen drones. Het systeem zal sensoren en onderscheppers in de ruimte integreren met grondgebonden infrastructuur, om zo een allesomvattend schild voor het Amerikaanse vasteland te creëren.
Kunstmatige intelligentie staat centraal in dit ambitieuze project. Zoals generaal-majoor Frank Lozano in maart 2025 toelichtte: "We willen meer AI-gestuurde vuurleiding integreren, zodat we het aantal benodigde manschappen kunnen verminderen." Deze benadering past binnen een bredere Pentagon-strategie om autonome systemen te omarmen die enorme hoeveelheden data kunnen verwerken en razendsnelle beslissingen kunnen nemen zonder menselijke tussenkomst.
Het Missile Defense Agency werkt samen met AI-softwarebedrijven zoals C3 AI in het kader van een vijfjarig contract ter waarde van 500 miljoen dollar, om de toepassing van kunstmatige intelligentie binnen raketverdedigingssystemen te versnellen. Deze samenwerkingen zijn gericht op het ontwikkelen van applicaties die uiteenlopende datasets kunnen samenbrengen, sneller dreigingsprofielen kunnen genereren en de analyse van testprogramma's kunnen verbeteren.
Hoewel critici vraagtekens zetten bij de haalbaarheid en kosteneffectiviteit van zo'n allesomvattend schild, stellen voorstanders dat de vooruitgang in AI en ruimtetechnologie deze visie realistischer maakt dan eerdere pogingen, zoals het Strategic Defense Initiative van Reagan. Het Pentagon verwacht de eerste capaciteiten begin 2026 te kunnen leveren, met volledige implementatie die doorloopt tot in de jaren 2030.
Nu wereldmachten wedijveren om hypersonische en andere geavanceerde rakettechnologieën te ontwikkelen, betekent de Amerikaanse investering in AI-gestuurde defensie een belangrijke strategische koerswijziging. Het Golden Dome-initiatief markeert een terugkeer naar prioriteit voor de verdediging van het eigen grondgebied, maar dan met 21e-eeuwse technologie die tijdens de Koude Oorlog ondenkbaar was.